श्री कृष्ण प्रणामी युवा परिषद् नेपाल
केन्द्रीय समिति
वार्षिक प्रगति प्रतिवेदन– २०७६/७७
“दुर्व्यसन त्यागौं, सेवामुखी बनौ” भन्ने अभियानका साथ युवा शक्तिलाई संगठीत एवं विकासित गर्दै सामाजिक, साँस्कृतिक, स्वास्थ्य, वातावरण संरक्षण लगायत विभिन्न सेवामा आफूलाई क्रियाशिल बनाउँदै आईरहको यस श्री कृष्ण प्रणामी युवा परिषद्नेपालले ३० औं स्थापना दिवस मनाउने संघारमा पुगेको छ । दुर्व्यसन त्यागौ, सेवामुखी बनौ, निरामिष भोजन सेवन गरौ, वातावरण संरक्षण गरौ, आत्मा र परमात्माको अन्तरसम्बन्धलाई आत्मसाथ गरौं भन्ने पाँच आधारशिला भएको परिषद्ले स्थापना कालदेखि नै समाजमा रहेका अन्धविस्वास, कुरीति, कुसस्कार, विभेद विरुद्ध आवाज बुलन्द पार्दै धुम्रपान मद्यपान र लागुपदार्थ मुक्त शाकाहार र सभ्य समाजको निर्माणमा क्रियासिल रहदै युवा जागरण र सचेतनामुलक कार्यक्रमहरु गर्दै आईरहेको छ ।
यस संस्थाको मुलुकभर ५ वटा प्रदेश समन्वय समिति, ४६ जिल्ला कार्यसमिति, १० अन्तराष्ट्रिय गैरआवासिय कार्यसमिति र १८८ प्रारम्भिक कार्यसमितिहरु क्रियाशिल रहेका छन् । युवाहरुमा सदाचार र सक्षमता विकास गर्दै स्वयम सेवी भावनाले सामाजिक सेवामा परिचालन गर्न धार्मिक तथा सामाजिक सेवा सम्बन्धी जागरणको जरुरी हुने गर्दछ । परिषद्ले धार्मिक तथा आध्यात्मिक सचेतना तथा जागृतिको माध्यमबाट युवाहरुलाई आफ्नो दायित्व एवं कर्तव्यवोध गराउँदै सामाजिक सेवाका कार्यहरु जस्तो रक्तदान, आँखादान, स्वयम् सेवा, प्रकृति प्रकोपमा सहयोग, वातावरण संरक्षण एवं धुम्रपान, मद्यपान, लागू औषध विरुको सचेतनामूलक कार्यक्रममा सहभागि गराउँदै आएको छ । धार्मिक तथा सामाजिक कार्यक्रमहरुमा स्वयम सेवक परिचालनमा परिषद्ले सदैब अग्रणी भूमिका जिम्मेवारीपूर्वक निर्वाह गर्दै आएको छ । यसको अलवा परिषद्ले विगत वर्षहरुमा पशु वली प्रथा विरुद्ध सचेतना अभियान, दुर्गमा स्थानमा स्ट्रेचर वितरण, पोलियो अपरेशन, वाढि पिडित राहत सहयोग, शितलहर पिडितहरुलाई न्यानो कपडा एवं कम्मल, म्याट्रेस आदि सामाग्री वितरण, निःशुल्क स्वास्थ्य शिविर, आँखा शिविर, दन्त शिविर, दृष्टिविहिनहरुलाई सेतो छडि तथा ब्रेललीपि वितरण सञ्चालन आदि धार्मिक तथा सामाजिक कार्यक्रमहरु सञ्चालन गर्दै आएको छ र सो
कार्यक्रमलाई आगामी दिनमा पनि सशक्त ढंगले अगाडि वढाउने नीति तथा कार्यक्रम तय गरिएको छ ।
सांगठनिक अवस्था
युवा परिषद्को केन्द्रिय समिति, जिल्ला समिति र प्रारम्भिक समिति गरी तीन तहको सांगठानिक संरचनामा रहदै आएकोमा मुलुक संघिय संरचनामा रुपमान्तरण भइ प्रादेशिक संरचना अनुरुप सरकार गठन समेत भैसकेकोले प्रदेश सरकारसंग समन्वय र सहकार्य गर्नको लागि परिषद्ले पनि आफ्नो संगठनात्मक ढाँचा पनि प्रादेशिक संरचना राख्न आवश्यक देखिएकोले परिषद्को दोस्रो पूर्ण बैठकको निर्णय
बमोजिम सम्बन्धित प्रदेश अन्तर्गत रहेका जिल्ला समितिहरुको प्रतिनिधिहरुको भेलाबाट ५ वटा प्रदेश समन्वय समितिहरु गठन भई क्रियाशिल रहेका छन्। केन्द्रिय समितिबाट तय गरिएको कार्यविधि अनुसार प्रदेश समन्वय समितिमा संयोजक, सचिव र सदस्यहरु गरी जम्मा १५ जना रहने व्यवस्था छ । प्रदेश समन्वय समितिले निस्क्रिय जिल्ला कार्यसमितिहरु सक्रिय गराउने, प्रदेशस्तरीय कार्यक्रमको संयोजन गर्ने,
प्रदेश अन्तर्गतका कार्यक्रममा एकरुपता र प्रभावकारिता हासिल गर्ने र प्रदेश अन्तर्गतका जिल्ला र प्रारम्भिक समितिका कार्यहरु सम्पादन गर्ने र अन्य सम्बद्ध निकाय एवं संस्थाहरुसँग सहकार्य, समन्वय र सहजिकरणको जिम्मेवारी तोकिएको छ ।
परिषद्को केन्द्रीय समितिको दोश्रो बैठकको निर्णय अनुरुप संगठन बिभाग, आर्थिक योजना तथा तत्थ्याङ्क बिभाग, विदेश बिभाग, विपद ब्यबस्थापन बिभाग, प्रशिक्षण बिभाग, सामाजिक बिभाग, स्वयंसेवक बिभागगरी जम्मा ७ बिभाग र एक शाकाहारी अभियान गरि जम्मा ८ वटा केन्द्रिय स्तरका निकायहरु क्रियाशिल रहेका छन् । परिषद् मातहत रहेका तर विभिन्न कारणले निस्क्रिय जिल्ल कार्य समितिहरु क्रियाशिल
गराउन हाल जिल्ला कार्यसमितिहरु तथा प्रारम्भिक समितिहरु गठन, पुर्नगठन प्रक्रियामा जोड दिईएको छ ।
युवा विकास
युवा नै समाज विकासका आधारशिला भएकोले उनीहरुको क्षमता विकासलाई प्राथमिकता दिनु पर्दछ । युवाहरुको व्यक्तित्व, नेतृत्व, उद्यमशिलता शिप विकास र आध्यात्मिक विकास गर्न परामर्श तथा प्रशिक्षणकार्यक्रम को आबश्यकता महसुस गर्दै निवर्तमान अध्यक्ष श्री मातृका प्याकुरेल संयोजक र उपाध्यक्ष श्रीजगदिशचन्द्र शर्मा सह सयोजक भएको प्रशिक्षण बिभागले तपसिल बमोजिम तालिम तथा प्रशिक्षण
कार्यक्रमहरु सम्पन्न भएका छन्।
तपसिल
- २०७६ साल पौष/माघमा सर्लाही जिल्ला, हरिवन नगरपालिका घुक्र्योलीमा एक दिवसीय प्रशिक्षण कार्यक्रम सम्पन्न । कार्यक्रममा केन्द्रिय प्रशिक्षक युवा सन्त श्री सुरेन्द्र शास्त्री, परिषद्का केन्द्रिय अध्यक्ष श्री नमराज ढकाल, उपाध्यक्ष श्री जगदीशचन्द्र शर्माद्वारा युवाहरुलाई लक्षित गरी धार्मिक,सामाजिक परिचालन, संगठन र उत्प्रेरणा सम्बन्धी प्रशिक्षण दिनुभएको थियो ।
विपत व्यवस्थापन र विपन्न सहयोग
१. २०७६ पौषमा सर्लाही जिल्ला, हरिवन नगर पालिका घुक्र्यौलीमा करिब २०० परिवारको लागि न्यानो कपडा, कम्बल तथा म्याट र करिब २०० जना वालवालिकाको लागि न्यानो कपडा वितरण गरियो । उक्त सेवाका लागि सेवा समितिका महासचिव श्री नन्दकिशोर शर्माज्यूबाट रु. ५०,०००। (पचास हजार) सहयोग प्राप्त भएको थियो । सो कार्यमा श्रीकृष्ण प्रणामी सेवा समिति, सेवा समितिका निवर्तमान केन्द्रीय अध्यक्ष
श्री मदनकृष्ण शर्मा र अन्य संघ संस्था तथा व्यक्तिहरुबाट समेत नगदी तथा जिन्सी सहयोग प्रप्त भएको थियो ।
२. २०७६ माघमा परिषद्को स्थापना दिवसको अवसरमा बागमती प्रदेश समन्वय समितले सर्लाही जिल्लामा न्यानो कपडा, कम्बल र म्याट वितरण गरियएको थियो ।
परिषद्को ३० औं स्थापना दिवस कार्यक्रम
परिषद्को ३० औं स्थापना दिवस को अवसरमा परिषद्को केन्द्रीय समितिको आयोजनामा कोटेश्वरमा माघ १६ गते रक्तदान कार्यक्रम, माघ १७ असहाय शाकाहारी भोजन सेवा अन्तर्गत वीर अस्पतालका ३५० बिरामी तथा कुरुवाहरुको लागि भोजनको व्यवस्था, माघ १८ गते परिषद्को अक्षय कोषदातामध्ये धामगमन हुनुभएका सुन्दरसाथहरुको स्मृतिमा परिषद्को सचिवालयको सभाकक्ष कोटेश्वरमा एकाहा पाठ पारायण एवं
दीप प्रज्ज्वोलन सहित स्थपना दिवस मनाईयो । यसैगरी माघ …. गते केन्द्रीय समितिको संयोजन तथाकाठमाण्डौं जिल्ला समितिको आयोजनामा हिँसा रहित समाजको आधार, दुर्व्यसन मुक्त युवा र शाकाहार भन्ने सन्देश सहितको खुल्ला दौड प्रतियोगिता सम्पन्न भयो ।
यस अवसरमा परिषद् अन्तर्गतका जिल्ला समिति तथा प्रारम्भिक समितिहरुले वृहत रक्तदान, स्वास्थ्य शिविर, सरसफाई, खेलकुद, हाजिरी जवाफ, निशुल्क शुद्ध शाकाहारी भोजन जस्ता रचनात्मक कार्यक्रम गर्दै परिषद्को ३० औं स्थापना दिवस भव्य रुपमा मनाइएको थियो ।
राष्ट्रिय भक्ति संगीत प्रतियोगीता
कोभिड १९ भाइरस संक्रमण रोकथाम र नियन्त्रणको लागि सरकारले मुलुकभर वन्दा वन्दी घोषणा गरेको र मानिसहरु भीडभाड हुने धार्मिक तथा सांस्कृतिक कार्यक्रममा रोक लगाएकोले प्रत्येक वर्ष श्री कृष्ण प्रकट्य दिवसको दिन मनाउँदै आएको राष्ट्रिय भक्ति संगीत प्रतियोगिता यस वर्ष आयोजना गर्न सकिएन । समयले साथ दिएमा परिषद्को ३१ औं स्थापना दिवसको अवसर पारेर माघ १८ गते यस कार्यक्रमको आयोजना
गरिनेछ ।
कमलकृष्ण–मणिकुमारी स्मृति सर्वउत्कृष्ट विद्यार्थी सम्मान पुरस्कार
हरेक वर्ष श्री कृष्ण प्रणामी समाजका एस इ इ परीक्षामा सर्वउत्कृष्ट स्थान हासिल गर्ने छात्र १ र छात्रा १ लाई प्रदान गरिदै आएको कमलकृष्ण–मणिकुमारी पुरस्कार २०७६ सालको पुरस्कार वितरण कार्यक्रम कोभिड १९ भाइरस संक्रमण रोकथाम र नियन्त्रणको लागि सरकारले मुलुकभर वन्दा वन्दी घोषणा गरेको र मानिसहरु भीडभाड हुने धार्मिक तथा सांस्कृतिक कार्यक्रममा रोक लगाएकोले यस वर्ष आयोजना गर्न
सकिएन । समयले साथ दिएमा परिषद्को ३१ औं स्थापना दिवसको अवसर पारेर माघ १८ गते एक भव्यकार्यक्रमको आयोजना गरी यो पुरस्कार वितरण गरिनेछ ।
स्वयंसेवक परिचालन
श्रीकृष्ण प्रणामी मन्दिर, चारपाने मन्दिर, झापामा आयोजित श्री १०८ पाठ–पारायण तथा ज्ञान महायज्ञको अवसरमा झापा जिल्ला समितिको नेतृत्वमा झापा, ईलाम, मोरंग सुनसरी जिल्लाबाट स्वयंसेवक परिचालन भएको थियो । परिषद्को जिल्ला समिति अध्यक्ष श्री सुभाष रिजालको संयोजकत्वमा स्वयम सेवक परिचालन भएको थियो भने यस कार्यमा केन्द्रिय समिति तथा प्रदेश समितका पदाधिकारी एवं सदस्यहरुको
समेत सक्रिय समन्वय र सहयोग रहेको थियो । कोभिड १९ भाइरस संक्रमण रोकथाम र नियन्त्रणको लागि सरकारले वन्दाबन्दी गरेको समयमा २०७६ चैत्र देखि २०७७ भाद्र सम्म विपन्न, श्रमिक र वेरोजगारकोलागि खाद्यान्न, औषधि लगायतका सेवामा काठमाडौं उपत्यका, मोरङ, चितवन, मकवानपुर, नुवाकोट,सर्लाही, झापा आदि जिल्लामा परिषद्का साथै प्रणामी समाजबाट १०० भन्दा वढी स्वयम सेवकले सेवा
पुर्याएका थिए ।
आध्यात्मिक गोष्ठी तथा विचार प्रवाह कार्यक्रम
श्रीकृष्ण प्रणामी मन्दिर, चारपाने मन्दिर झापामा आयोजित श्री १०८ पाठ–पारायण तथा ज्ञान महायज्ञको अवसरमा मिति २०७६।११।२२ गते परिषदको झापा जिल्ला समितिको आयोजनामा विभिन्न वक्ताहरुद्धारा शाकाहार जीवन पद्धति विषयक एक दिवसीय विचार गोष्ठि कार्यक्रमसम्पन्न भयो ।
कोरोना कहर विपन्न र मजदुरलाई रहयोग वितरण कार्यक्रम २०७६–७७
कोभिड १९ संक्रमण रोकथाम र नियन्त्रणको लागि सरकारले घोषणा गरेको बन्दा बन्दीमा श्रीकृष्ण प्रणामी सेवा समिति नेपाल, युवा परिषद्र बाईजुराज महिला समितिको २–२ जना केन्द्रिय पदाधिकारी प्रतिनिधि गरी केन्द्र र जिल्लामा गठन भएको संयन्त्रले बेरेजगारी मजदुर र विपन्नको लागि खाद्यान्न, ग्यास, औषधि लगायतका अत्यावश्यक खाद्य सामाग्री उपलब्ध गराउने कार्य सम्पन्न गरियो । यस कार्यमा एभेन्युज टेलिभिजनको सहयोग परिचालन र समाचार सम्पेषणमा उल्लेख्य सहयोग रह्यो ।
पशुबलि निषेध सचेतना अभियान
२०७६ असोजमा वडा दशै भन्दा ठिक अगाडि मुलुकभरी जिल्ला समितिहरुले स्थानीय स्तरमा पशुबलि प्रथा विरुद्ध सचेतना शान्ति पदयात्रा, मोटरसाईकल ्याली, कोण सभा जस्ता कार्यक्रम सम्पन्न भयो । गण्डकी तथा प्रदेश नं. ५ संयुक्त प्रदेश समन्वय समितिले माघ १ गते देवघाटमा लाग्ने माघे संक्रान्तिको अवसरमा पशुवली विरुद्ध एवं शाकाहार अभियान कार्यक्रम सञ्चालन गरेको थियो । यस कार्यक्रममा चितवन र तनहु जिलाका युवाहरु एवं केन्द्रिय समितिका पदाधिकारी एवं सदस्यहरु एवं समितिमा रहेको तथा अन्य सुन्दर साथ र विभिन्न संघ संस्थाका प्रतिनिधिहरुको उपस्थिति रहेको थियो ।
निःशुल्क सुद्ध शाकाहारी भोजन सेवा
बन्दाबन्दीको अवधिमा चैत्र २०७६ देखि भाद्र २०७७ सम्म परिषद्ले असाह्य र बेरोजगार मजदुरहरुलाई पशुपति क्षेत्र, गौशाला, तिलगंगा, नवतनधाम मन्दिर परिषर, गुहेश्वरी, बीर अस्पताल, थापाथली, बालआश्रम, मानव सेवा आश्रम, अस्पतालहरु, सार्वजनिक स्थल, मन्दिर परिसरमा शुद्ध शाकाहारी भोजन सेवा वितरण गरेको छ । यसैगरी यस कार्यक्रमको लागि मोरङ्ग, विराटनगर र रुपन्देहिमा नियमित रुपमा शुद्ध शाकाहारी भोजन सेवा संचालन भैरहेको छ भने झापा, मकवानपुर, चितवनले समेत उक्त अभियानलाई निरन्तरता दिंदै आएको छ ।
नियमित कार्यक्रमहरु :
—
पशुबलि प्रथा उन्मुलनका लागि देशका विभिन्न शक्तिपिठ तथा सडक कार्यक्रम अन्तर्गत हरेक हप्ता शनिबार र मंगलबार विभिन्न संघसँस्थाहरुसँग सहकार्य गर्दै हाल सम्म ४०० वटा कार्यक्रम सम्पन्न
— दृष्टि विशेषज्ञ संघसँग २०७३ देखि ३ बर्षे सम्झौता गर्दै विभिन्न जिल्लाहरुमा ११ वटा निशुल्क आँखा शिविर सञ्चालनबाट हजारौं लाभान्वित यस सेवालाई निरन्तरता दिंदै जाने ।
— १३ वटा रक्तदान कार्यक्रम मार्फत १५०० पिन्ट भन्दा ज्यादा रक्त संकलन कार्य सम्पन्न ।
— प्रणामी समाजका उच्च शिक्षा हासिल गरेका ईन्जीनियर, प्राविधिक, डाक्टरहरुको तथ्याङ्क संकलन तथा स्नातक क्लव गठन गरि परिषदको आयोजनामा विविध सामाजिक सेवामा परिचालनको प्रक्रिया शुरु ।
— प्रतिभा सम्मान कार्यक्रम अन्तर्गत राष्ट्रिय भक्तिसंगीत प्रतियोगीताको आयोजना गरी “श्रीकृष्णमणि दिपा प्याकुरेल राष्ट्रिय भक्ति संगीत पुरस्कार” द्धारा प्रतिभा सम्मान । साथै भक्ति संगीत सन्ध्याको आयोजना ।
— हालसम्म संकलित प्राप्त प्रणामी तथ्याङ्कको डाटा ईन्ट्री कार्य ९० प्रतिशत सम्पन्न ।
— 
अन्तराष्ट्रिय युवा दिवसको अवसरमा नया शिक्षा निति अनुरुप प्लस टु सकेको विद्यार्थिहरुलाई “कमलकृष्ण मणिकुमारी स्मृति उत्कृष्ठ छात्र छात्रा सम्मान पुरस्कार प्रदान ।
— महामति श्री प्राणनाथ प्राकट्य चतुर्थ शताव्दी महोत्सवको अवसरमा ५०० मोटरसाईकलको उपस्थितिमा उपत्याकाका तिनै जिल्लाको भ्रमण तथा प्रचार प्रसार कार्य सम्पन्न । उक्त अवसरमा करिब ३०० स्वयंसेवकहरु परिचालन गरिएको थिया भने श्रीकृष्ण प्राकट्य उत्सवका अवसरमा समेत २०० स्वयंसेवक परिचालन गरिएको थियो ।
— के.एच.डि.सि. धरानको सहयोगमा बरिष्ठ मुटु तथा मृगौला रोग विशेषज्ञ डा. संजीव शर्माको संयोजकत्वमा महामति चतुर्थ शताव्दी महोत्सव, नवतनधामको अवसरमा ३०० जनाको स्वास्थ परिक्षण सेवा सम्पन्न ।
— समस्त महाजन मुम्बईको आयोजना भारत गुजरात, राजस्थान तथा महाराष्ट्रमा आयोजित चार दिवसीय “जीवदया प्रेमियोंका सम्मेलन”मा परिषद्को तर्फबाट प्रगती प्रतिवेदन प्रस्तुत सहित सहभागिता । आगामि दिनमा दुवै संस्थाको सहकार्यमा प्राणि हिंसा विरुद्ध विभिन्न कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने प्रतिवद्धता ।
— विश्व वातावरणको दिवसको अवसरमा काठमाण्डौ महानगरपालिका तथा रुद्रमति सरोकार समाजको सहकार्यमा धोविखोला किनार सफाई तथा बृक्षारोपण कार्यक्रम सम्पन्न ।
— रुपन्देहि, मकवानपुर, चितवन, मोरङ्ग, सुनसरी, झापा, ईलाम जिल्लामा नियमित पशुवली प्रथा निषेध चेतना अभियान तथा शाकाहारी बनौ अभियान एवम् दीनदुखी माषिक निशुल्क शुद्ध शाकाहारी भोजन सेवाको शुरुवात ।
— पशुवली प्रथा अन्तयका लागि गुठी संस्थानमा विज्ञप्ती दिएको साथै गुठी संस्थानद्धारा प्रदान गरिने अनुदान र बजेट रोकिएको ।
— सार्वजनिक स्थल, मठमन्दिरमा हुने पशुवली प्रथा विरुद्ध विभिन्न १५ जिल्लामा सक्रियताका बृहत शोभायात्रा, मोटरसाईकल ¥याली, कोण सभा तथा प्रशासनमा विज्ञप्ती प्रदान ।
— राष्ट्रिय युवा परिषद्का कार्यकारी उपाध्यक्षको प्रमुख आतिथ्यतामा अन्तराष्ट्रिय युवा दिवशको अवसरमा युवा प्रशिक्षण भेला तथा “कमलकृष्ण मणिकुमारी स्मृति पुरस्कार” द्धारा प्लस टुमा उत्कृष्ट हुने प्रणामी छात्र तथा छात्रा सम्मान कार्यक्रम सम्पन्न ।
— प्रणामी समाजका होनहार एमविविएस अध्ययनरत सौरभ उप्रेतिको संकास्पद मृत्युको बारेमा सत्य तथ्य छानविनका लागि माईतिघर मण्डला तथा विराटनगरमा प्रहरी प्रशासन तथा जिल्ला प्रशासन कार्यलयमा दवावमुलक विरोध कार्यक्रम सम्पन्न ।
— झापा तथा सुनसरी जिल्ला परिभ्रमण कार्य सम्पन्न ।